Co warto wiedzieć o cukrzycy?
Co to jest cukrzyca?
Cukrzyca to przewlekłe schorzenie, które charakteryzuje się nieprawidłowym poziomem glukozy we krwi. Podczas przebiegu choroby trzustka nie produkuje wystarczającej ilości insuliny, która odpowiada za właściwe stężenie glukozy. U chorego na cukrzycę może być obecne zarówno upośledzenie wydzielania, jak i funkcji insuliny.
Nieleczona cukrzyca prowadzi do zaburzeń czynności i uszkodzenia wielu narządów. Może skutkować poważnym upośledzeniem funkcji nerek, neuropatią z zespołem stopy cukrzycowej czy ślepotą. Cukrzyca prowadzić też może do zaburzeń świadomości lub śpiączki, a u około 40% pacjentów może również być przyczyną śmierci związanej z zaburzeniami sercowo-naczyniowymi.
Jakie są rodzaje cukrzycy?
Cukrzyca tak naprawdę traktowana jest jako grupa chorób metabolicznych, ponieważ występuje w kilku typach i każdy z nich ma inne uwarunkowania. Rodzaj cukrzycy określa powody, przez które poziom cukru we krwi jest podwyższony oraz wyznacza zakres leczenia.
Cukrzyca typu I insulinozależna ujawnia się w wieku młodzieńczym i rozwija bardzo gwałtownie. Pierwsze objawy mogą pojawić się do 30. roku życia. To choroba autoimmunologiczna, w której układ odpornościowy atakuje trzustkę, co prowadzi do zniszczenia komórek produkujących insulinę. W kontrolowaniu cukrzycy typu I istotne są codzienne pomiary poziomu glukozy, które cukrzyk wykonuje sam w domu.
Najważniejsze objawy cukrzycy typu I:
• przewlekłe zmęczenie i senność,
• brak apetytu,
• nadmierne pragnienie,
• nagły spadek wagi i masy mięśniowej,
• częste oddawanie moczu i infekcje intymne,
• suchość skóry i błon śluzowych,
• zapach acetonu z ust,
• zaburzenia widzenia.
Cukrzyca typu II insulinoniezależna wynika z insulinooporności i jest najczęściej występującą postacią cukrzycy. W przeciwieństwie do typu I, rozwija się powoli i stopniowo. Mają na nią wpływ przede wszystkim czynniki środowiskowe oraz uwarunkowania genetyczne. W tym przypadku trzustka produkuje insulinę, ale obserwuje się zwiększoną odporność tkanek na jej działanie.
Najważniejsze objawy cukrzycy typu II to:
• nadmierne pragnienie,
• częsty głód,
• oddawanie większej ilości moczu,
• częste zmęczenie,
• przybieranie na wadze,
• wolniejsze gojenie się ran,
• wahania nastroju,
• bóle głowy, skurcze nóg oraz zaburzenia widzenia.
Kiedy możemy zachorować na cukrzycę?
Wiele zależy od uwarunkowań genetycznych, czynników środowiskowych i rodzaju cukrzycy. Znaczenie mają również płeć i wiek. W przypadku cukrzycy typu I objawy występują nagle, a pacjent nie ma wpływu na nieprawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego i rozwój choroby. Natomiast cukrzyca typu II rozwija się przede wszystkim w efekcie złej diety, braku ruchu czy nałogów. Dlatego bardzo ważna jest samoświadomość pacjenta, zdrowy tryb życia i zmiana złych przyzwyczajeń.
Najczęstsze przyczyny powstawania cukrzycy to:
• złe nawyki żywieniowe,
• nadwaga i otyłość,
• nadciśnienie tętnicze,
• stres,
• zespół Cushinga,
• mała ilość snu.
Kto może zachorować na cukrzycę?
Cukrzyca typu I to choroba autoimmunologiczna, na którą chorują przede wszystkim osoby młode i dzieci. W 90 proc. przypadków ujawnia się przed ukończeniem 30. roku życia. Czasami pierwsze objawy występują już w wieku dziecięcym.
Cukrzyca typu II traktowana jest jako choroba społeczno-cywilizacyjna dlatego, że najczęściej pojawia się u osób, które prowadzą niezdrowy tryb życia, nie dbają o regularną aktywność fizyczną i dietę. Choroba diagnozowana jest głównie u dorosłych, którzy mają skłonność do nadwagi i otyłości. Ryzyko pojawienia się choroby możemy zniwelować poprzez modyfikację dotychczasowych nawyków.
Największe ryzyko zachorowania na cukrzycę dotyczy:
• osób powyżej 45. roku życia,
• osób z cukrzycą występującą w rodzinie,
• pacjentów z nadwagą i otyłością,
• chorujących na nadciśnienie tętnicze,
• osób z hiperlipidemią,
• kobiet, które miały cukrzycę ciążową,
• kobiet z zespołem policystycznych jajników,
• osób z chorobami układu sercowo-naczyniowego.
Jak leczymy cukrzycę?
Rozpoznanie samej choroby jest bardzo proste – wystarczy wykonać podstawowe badanie w kierunku cukrzycy, czyli oznaczenie poziomu glukozy we krwi. Rozszerzona diagnostyka polega na wykonaniu badania tzw. krzywej cukrowej i krzywej insulinowej. Badania te polegają na pobraniu próbki krwi na czczo, a następnie podaje się doustnie roztwór glukozy i wykonuje się kolejne próbki krwi po 1 godzinie i po 2 godzinach od spożycia glukozy.
Leczenie cukrzycy rozpoczyna się od modyfikacji dotychczasowego stylu życia, zastosowania diety oraz redukcji masy ciała. Stosuje się również leki doustne obniżające poziom cukru we krwi. W niektórych przypadkach konieczne jest zastosowanie insuliny.
W Poradni Diabetologicznej Centrum Lekarskiego ALFA w Bielsku-Białej przeprowadzamy niezbędną diagnostykę w kierunku cukrzycy i wybieramy odpowiednie leczenie.
zabiegów, diagnostyki oraz profilaktyki w Centrum Lekarskim ALFA
Wirtualny Spacer