Cukrzyca a wzrok. Jakie mogą być powikłania okulistyczne w cukrzycy?

Wpływ cukrzycy na zdrowie oczu

Podwyższony poziom cukru we krwi może powodować uszkodzenie drobnych naczyń krwionośnych w organizmie, w tym naczyń siatkówki oka. To właśnie te uszkodzenia leżą u podstaw powikłań okulistycznych. Najczęstsze choroby oczu będące powikłaniem cukrzycy to:

• Retinopatia cukrzycowa – jest najczęstszym powikłaniem okulistycznym cukrzycy, które dotyczy naczyń krwionośnych siatkówki, która odpowiada za odbieranie bodźców świetlnych i przesyłanie ich do mózgu. Głównym mechanizmem choroby jest uszkodzenie drobnych naczyń krwionośnych w wyniku długotrwałego podwyższonego poziomu cukru we krwi. W bardziej zaawansowanej postaci retinopatii cukrzycowej dochodzi do rozwoju nowych naczyń krwionośnych, co może prowadzić do odwarstwienia siatkówki i utraty wzroku.
• Obrzęk plami żółtej (DME) – jest poważnym powikłaniem cukrzycy, które dotyczy centralnej części siatkówki oka, zwanej plamką żółtą. Występuje wtedy, gdy podwyższony poziom cukru we krwi uszkadza naczynia krwionośne siatkówki. Uszkodzone naczynia zaczynają przepuszczać płyn i białka, które gromadzą się w plamce żółtej, powodując jej obrzęk.
• Zaćma cukrzycowa – cukrzyca przyspiesza proces powstawania zaćmy, która objawia się zmętnieniem soczewki i pogorszeniem ostrości wzroku. Cukrzyca powoduje zaburzenia w metabolizmie glukozy, co prowadzi do gromadzenia się jej produktów w soczewce. Wysoki poziom cukru we krwi sprawia, że soczewka absorbuje wodę, co zmienia jej strukturę i przezroczystość. Z czasem powstają zmętnienia, które ograniczają przechodzenie światła do siatkówki.
• Jaskra – osoby z cukrzycą mają większe ryzyko zachorowania na jaskrę, która prowadzi do uszkodzenia nerwu wzrokowego z powodu podwyższonego ciśnienia w gałce ocznej. Najczęstszą przyczyną tego uszkodzenia jest podwyższone ciśnienie wewnątrzgałkowe, które stopniowo niszczy włókna nerwowe.

Okulista

Objawy powikłań okulistycznych

Chociaż początkowo zmiany w oku mogą przebiegać bezobjawowo, warto zwrócić uwagę na takie symptomy, jak:

• zamazane lub podwójne widzenie,
• trudności w widzeniu nocnym,
• ciemne plamy lub mroczki w polu widzenia,
• uczucie bólu lub ciśnienia w gałkach ocznych,
• nagła utrata wzroku.

Jeśli zauważysz te objawy, natychmiast skonsultuj się z okulistą.

Metody leczenia cukrzycowych powikłań okulistycznych

Leczenie powikłań okulistycznych zależy od rodzaju schorzenia i stopnia zaawansowania choroby. Podstawą profilaktyki i leczenia chorób oczu spowodowanych podwyższonym poziomem glukozy we krwi jest stała kontrola: poziomu cukru we krwi, ciśnienia tętniczego i ciśnienia wewnątrzgałkowego.

W leczeniu retinopatii cukrzycowej stosuje się fotokoagulację laserową. Zabieg ma na celu zamknięcie uszkodzonych naczyń krwionośnych w siatkówce oka. Z kolei cukrzycowy obrzęk plamki żółtej DME leczy się za pomocą leków anty-VEGF, które podawane są bezpośrednio do oka w celu zmniejszenia obrzęku plamki i zahamowania wzrostu nowych naczyń krwionośnych w siatkówce. Są to tzw. iniekcje doszklistkowe anty-VEGF.

Leczenie DME

W przypadku leczenia jaskry ważne są regularne wizyty u okulisty, które mają na celu stałą kontrolę ciśnienia wewnątrzgałkowego. Najczęściej stosuje się też leki obniżające ciśnienie w oku, aby zapobiec uszkadzania włókien nerwowych.

Profilaktyka okulistyczna w cukrzycy

Cukrzyca może mieć poważny wpływ na zdrowie oczu, ale wczesne wykrycie i leczenie powikłań okulistycznych pozwala zminimalizować ryzyko utraty wzroku. Kluczowe jest regularne monitorowanie stanu zdrowia oraz świadoma profilaktyka, dzięki której można utrzymać jakość widzenia na dobrym poziomie.

Aby zminimalizować ryzyko powikłań okulistycznych, osoby chore na cukrzycę powinny:
•    regularnie kontrolować poziom cukru we krwi,
•    poddawać się badaniom okulistycznym przynajmniej raz w roku,
•    prowadzić zdrowy tryb życia, w tym odpowiednią dietę i aktywność fizyczną,
•    rzucić palenie i ograniczyć spożycie alkoholu.

Diagnostyka i leczenie chorób oczu w Centrum Lekarskim ALFA 

W Centrum Lekarskim ALFA diagnozujemy i leczymy choroby oczu, również te będące skutkiem cukrzycy. Wykonujemy badania diagnostyczne, aby ujawnić ewentualne nieprawidłowości i podjąć w porę odpowiednie leczenie. Zajmujemy się leczeniem zaćmy, jaskry, retinopatii cukrzycowej, wykonujemy zabiegi witrektomii i usunięcia zaćmy. Prowadzimy także Program Lekowy NFZ w leczeniu cukrzycowego obrzęku plamki żółtej DME.