Nietrzymanie moczu u kobiet – objawy, przyczyny, diagnostyka, leczenie

Czym jest nietrzymanie moczu?

Nietrzymanie moczu (inaczej inkontynencja) to sytuacja, w której osoba nie jest w stanie kontrolować wydalania moczu (mikcji). Dolegliwość może być związana z wysiłkiem, przepełnieniem pęcherza moczowego lub poczuciem nagłego parcia na pęcherz, prowadząc do częściowego lub całkowitego opróżniania pęcherza moczowego.

Urolog Skoczów

Przyczyny nietrzymania moczu u kobiet

Dolegliwość, jaką jest nietrzymanie moczu może wystąpić niezależnie od wieku i płci, jednak statystycznie częściej z problemem borykają się kobiety. Powodem może być zarówno menopauza, jak i ciąża i przebyte porody, ponieważ zarówno zmiany hormonalne, jak i poród mogą doprowadzić do osłabienia mięśni dna miednicy, które odpowiadają za kontrolę nad oddawaniem moczu.

Inne przyczyny nietrzymania moczu u kobiet to m.in.:

• siedzący charakter pracy,
• mała aktywność ruchowa,
• nadwaga i otyłość,
• spożywanie dużych ilości kofeiny lub alkoholu,
• choroby neurologiczne (udar, stwardnienie rozsiane czy choroba Parkinsona),
• częste infekcje dróg moczowych,
• choroby nerek,
• urazy miednicy,
• przyjmowane leki (moczopędne lub rozluźniające mięśnie).

Jakie są objawy nietrzymania moczu u kobiet?

Objawy inkontynencji u kobiet zależą od rodzaju nietrzymania moczu. Podstawowa kwalifikacja rozróżnia: przejściowe nietrzymanie moczu (ma charakter epizodyczny) oraz przewlekłe nietrzymanie moczu (trwa przez dłuższy czas i nie ustępuje samoistnie), może mieć także różny przebieg.

Rozróżnia się takie rodzaje nietrzymania moczu, jak:

• wysiłkowe nietrzymanie moczu – polega na mimowolnym oddaniu moczu podczas wysiłku fizycznego, kaszlu, kichania czy śmiechu; powodem są osłabione mięśnie miednicy;
• naglące nietrzymanie moczu – polega na mimowolnym oddaniu moczu bez żadnego wyraźnego bodźca; powodem jest nieprawidłowa i nadmierna aktywność pęcherza, zwykle, gdy pęcherz kurczy się zbyt wcześnie i nagle;
• mieszane nietrzymanie moczu – objawy wysiłkowego i nagłego nietrzymania moczu występują jednocześnie.

Poradnia Urologiczna Skoczów, Bielsko-Biała

Diagnozowanie nietrzymania moczu u kobiet

Dolegliwość urologiczna, jaką jest nietrzymanie moczu, leczy urolog lub ginekolog mający doświadczenie w leczeniu chorób uroginekologicznych. Podczas wizyty należy spodziewać się wielu pytań dotyczących m.in. chorób współistniejących i przebytych zabiegów operacyjnych porodów, występowania bólu, krwiomoczu, palenia papierosów, spożywania alkoholu, obecnie stosowanych leków, alergii, częstości oddawania moczu w dzień i w nocy, występowania parć naglących, moczenia nocnego, epizodów gubienia moczu czy strumienia moczu.

Podstawą do rozpoznania dolegliwości jest wywiad i badanie fizykalne oraz badania diagnostyczne: badanie moczu, USG pęcherza lub badanie czynności pęcherza moczowego. Pomocne jest również badanie krwi (morfologia, glukoza, elektrolity, CRP). Niekiedy wykonuje się badanie USG jamy brzusznej lub badanie urodynamiczne, które ma na celu sprawdzenie ciśnienia w pęcherzu w fazie gromadzenia moczu oraz zmierzenie wartości ciśnień w czasie mikcji.

Badanie urodynamiczne wykonujemy w naszej Pracowni Urodynamiki w Centrum Lekarskim ALFA w Skoczowie

Sposoby leczenia nietrzymania moczu u kobiet

Metody leczenia nietrzymania moczu u kobiet zależą od przyczyny dolegliwości, stopnia nasilenia objawów oraz ogólnego stanu zdrowia pacjentki. Priorytetowe jest ustalenie przyczyny inkontynencji, do której lekarz dostosuje najbardziej skuteczny plan leczenia – leczenie zachowawcze, leczenie farmakologiczne lub leczenie operacyjne.

Leczenie zachowawcze nietrzymania moczu jest zalecane jako postępowanie wstępne. Obejmuje ono zmianę trybu życia i diety, redukcję otyłości, zaprzestanie wykonywania ciężkiej pracy fizycznej np. z obciążeniami czy profilaktyczne ćwiczenia mięśni dna miednicy (samodzielny lub z wykorzystaniem stożków pochwowych).

Leczenie farmakologiczne stosuje się w przypadkach nagłego i niekontrolowanego parcia na pęcherz, gdy metody zapobiegawcze nie działają. Specjalista urologii może zlecić przyjmowanie leków antymuskarynowych (antycholinergicznych), leków adrenergicznych lub dopochwowych (terapia estrogenami u niektórych kobiet w wieku pomenopauzalnym).

Leczenie chirurgiczne stosuje się tylko w przypadku, gdy trening pęcherza i leki nie działają, a wyciek moczu towarzyszy pacjentowi w każdej czynności i nie ustępuje. W każdym przypadku wskazania do leczenia operacyjnego ustala się indywidualnie. Leczenie operacyjne może polegać na wszczepieniu pod cewkę moczową specjalnej taśmy, która obrasta tkankami i podtrzymuje cewkę moczową zapobiegając wyciekowi moczu.

Leczenie nietrzymania moczu Skoczów