Badanie USG Doppler: kiedy należy je wykonać?

Na czym polega badanie USG Doppler?

Ultrasonografia dopplerowska jest metodą wykorzystywaną w diagnostyce schorzeń naczyń krwionośnych – tętnic i żył. Klasyczne badanie USG polega na zobrazowaniu narządów lub tkanek przy wykorzystaniu fal ultradźwiękowych, dzięki tzw. kryształom piezoelektrycznym znajdujących się w głowicy aparatu.

Natomiast USG Doppler wykorzystuje tzw. efekt Dopplera – zjawisko fizyczne, które powoduje, że fala ultradźwiękowa wysyłana przez głowicę aparatu USG przenika ciało, a następnie odbija się od będącej w ruchu krwi i powraca do głowicy. Na podstawie zmiany częstotliwości fali akustycznej określany jest kierunek i prędkość krwi względem aparatu dopplerowskiego.

Jakie są rodzaje badania USG Doppler?

Dzięki badaniu USG Dopplera, lekarz jest w stanie zobaczyć, w których miejscach przepływ krwi jest wolniejszy, gdzie krew się cofa (np. z powodu niedomykalności zastawek żylnych) i gdzie przepływ został zablokowany. Specjalista może użyć jednej z kilku dostępnych technik badania ultrosonograficznego Dopplera, w zależności od tego co dokładnie chce zbadać. Wśród dostępnych rodzajów badania USG Doppler wyróżniamy m.in.:

• USG Doppler z zastosowaniem fali ciągłej – czyli badanie, które pozwala na szybkie określenie zmian, jakie zachodzą w natężeniu przepływu krwi. Stosuje się je np. w analizie przepływu krwi przez zastawki czy przy określaniu tętna płodu. Sprawdza się w szczególności przy szybkich przepływach.
• USG Doppler z zastosowaniem fali pulsacyjnej – pozwala dokładnie określić głębokość, na jakiej położone jest naczynie, ale nie da się za jego pomocą oznaczyć przepływów krwi o dużych prędkościach.
• USG Doppler Duplex – czyli badanie podwójnego obrazowania, które pozwala na zaobserwowanie zarówno naczyń, jak i sąsiednich tkanek.
• USG Doppler kolorowe – obrazuje przepływ krwi przez naczynia w kolorze, dzięki czemu lekarz może określić kierunek oraz prędkość przepływu krwi.

Kiedy wykonać badanie dopplerowskie?

Badanie USG Doppler można wykonać w różnych sytuacjach klinicznych, w zależności od potrzeb diagnostycznych. Przede wszystkim wykorzystuje się je w przypadku podejrzenia zmian miażdżycowych oraz choroby zakrzepowej żył. Jest nieodłącznym elementem diagnostyki w przypadku leczenia żylaków kończyn dolnych i innych chorób układu krążenia.

Inne wskazania do wykonania USG Doppler to m.in.:

• obecność pajączków naczyniowych w obrębie kończyn dolnych,
• wady serca,
• ocena unaczynienia zmian nowotworowych,
• ocena krążenia mózgowego,
• ocena stanu naczyń krwionośnych,
• podejrzenie występowania tzw. zespołu podkradania (tętnica podobojczykowa).

Ultrasonografię Dopplera stosuje się również w przypadku diagnostyki problemów ze strony tętnic szyjnych oraz tętnic kręgowych, które odpowiadają za dostarczanie krwi do mózgu. Dlatego wśród wskazań do wykonania badania tętnic szyjnych i kręgowych za pomocą USG Dopplera zalicza się na przykład nadciśnienie tętnicze, cukrzycę typu II, przebycie przemijającego ataku niedokrwiennego czy urazy w obrębie szyi. Jeszcze inną grupą wskazań do wykonania badania dopplerowskiego jest ciąża – badanie pozwala na ocenę przepływów w okolicy naczyń łożyska i narządów płodu.

Jak przebiega badanie USG Dopplera?

Badanie USG Dopplera wykonywane jest w pozycji leżącej – lekarz smaruje badane miejsce specjalnym żelem i  przykłada głowicę aparatu dopplerowskiego. Na monitorze wyświetla się obraz badanych naczyń krwionośnych, dzięki czemu specjalista może od razu ocenić ich stan. Słychać również charakterystyczne dźwięki przepływu krwi, które mogą być wskazówką dla lekarza, że w danym miejscu wystąpiły chorobowe zmiany. Całe badanie trwa kilkanaście minut, a wynik otrzymuje się zaraz po jego zakończeniu.

Badanie USG Dopplera ma na celu wykryć różne stadia schorzeń żył i tętnic, które mogą prowadzić m.in. do powstania żylaków czy niewydolności żylnej. Z reguły nie ma do niego żadnych bezwzględnych przeciwskazań. Jednak termin badania może zostać przełożony, gdy pacjent posiada uszkodzenia skóry – takie, jak oparzenia, otwarte rany czy inne urazy tymczasowe.

W Centrum Lekarskim ALFA diagnozujemy i leczymy choroby naczyń krwionośny. Wykonujemy m.in. badania USG Dopplera.