3 najpowszechniejsze choroby oczu u ludzi
1. Zaćma, czyli zmętnienie soczewki oka
Zaćma, znana również jako katarakta, to schorzenie oczu polegające na zmętnieniu soczewki oka. Soczewka, która naturalnie jest przezroczysta i odpowiada za prawidłowe skupianie światła na siatkówce, traci swoją przejrzystość. To z kolei prowadzi do pogorszenia ostrości widzenia i innych objawów wzrokowych. Zaćma może być wrodzona lub nabyta. Najczęściej pojawia się wraz z wiekiem, po 50. roku życia (tzw. zaćma starcza), ale może również wystąpić wskutek urazów oka, chorób metabolicznych (np. cukrzycy), długotrwałego stosowania niektórych leków (np. sterydowych).
Objawy zaćmy obejmują m.in.
- nieostre, zamglone widzenie,
- trudności w rozróżnianiu kolorów,
- zwiększoną wrażliwość na światło,
- pogorszenie widzenia po zmroku/w nocy.
Choroba zaćmy stanowi przyczynę prawie połowy przypadków całkowitej utraty wzroku na świecie! Co istotne, rozwija się stopniowo, dlatego wiele osób początkowo nie zauważa zmian. Początkowo zmętnienie powstaje jedynie na obrzeżach soczewki i rozwija się aż do momentu, gdy ta staje się całkowicie nieprzezierna.
Zaćmę można leczyć za pomocą zabiegu usunięcia zaćmy, który polega na usunięciu zmętniałej soczewki własnej pacjenta i zastąpieniu jej sztuczną soczewką wewnątrzgałkową o indywidualnie dobranej mocy optycznej. Pacjent ma do wyboru różne rodzaje soczewek, wśród których znajdują się m.in soczewki zaawansowane, które korygują widzenie we wszystkich odległościach. Oznacza to, że po usunięciu zaćmy pacjent nie musi już dodatkowo korzystać z okularów czy soczewek kontaktowych, aby wyraźnie widzieć w każdej odległości.
2. Jaskra, czyli ,,cicha złodziejka wzroku”
Jaskra (inaczej glaucoma) to grupa chorób oczu, które prowadzą do postępującego uszkodzenia nerwu wzrokowego i komórek siatkówki. Główną przyczyną jaskry jest zwykle zbyt wysokie ciśnienie wewnątrzgałkowe, które powstaje wskutek zaburzeń odpływu cieczy wodnistej. Jaskra rozwija się powoli i stopniowo, przez co często nazywana jest „cichą złodziejką wzroku”. Chorzy mogą przez długi czas nie odczuwać żadnych objawów, a gdy je zauważą, znaczna część pola widzenia może być już uszkodzona.
Objawy jaskry obejmują m.in.:
- widzenie aureoli wokół źródeł światła, tzw. efekt halo,
- pogorszenie wzroku i ubytki w polu widzenia,
- zaczerwienienie oka,
- ból oka,
- zwężenie pola widzenia tzw. widzenie tunelowe,
- nudności oraz wymioty w przypadku ostrego zamknięcia kąta przesączania, tzw. ostrego ataku jaskry.
Jaskra obok zaćmy stanowi drugą najczęstszą przyczynę całkowitej utraty wzroku. W Polsce cierpi na nią ok. 800 tys. Polaków, w tym przyjmuje się, że jedynie połowa chorych ma postawioną diagnozę. Choroba jaskry rozwija się w ukryciu, dlatego chorzy często nie dostrzegają pierwszych symptomów, a do lekarza zgłaszają się dopiero przy znacznej utracie wzroku. Zmian zanikowych wywołanych przez jaskrę nie da się niestety odwrócić. Chorobę leczy się farmakologicznie, za pomocą kropli do oczu, które obniżają ciśnienie w oku, laserowo lub operacyjnie.
3. Zwyrodnienie plamki żółtej (AMD) związane z wiekiem
Zwyrodnienie plamki żółtej AMD związanie z wiekiem (Age-related Macular Degeneration) to statystycznie najczęściej występująca choroba siatkówki, która upośledza komórki znajdujące się w centrum siatkówki. To z kolei powoduje stopniowe pogorszenie widzenia, a nawet utratę widzenia centralnego.
Leczenie zwyrodnienia plamki żółtej AMD w ramach Programu Lekowego NFZ
Objawy zwyrodnienia plamki żółtej AMD obejmują m.in.:
- pogorszenie ostrości widzenia centralnego,
- zniekształcenia obrazu,
- wrażenie falowania linii prostych,
- zmniejszenie kontrastu barw,
- pojawienie się ciemnej plamy lub plamek w centralnej części widzenia.
AMD, czyli zwyrodnienie plamki żółtej, może rozwinąć się w wyniku naturalnego procesu starzenia się organizmu. Dlatego najbardziej narażone są osoby po 50. roku życia. Wśród innych czynników ryzyka wymienia się m.in. predyspozycje genetyczne, choroby przewlekłe (cukrzyca, nadciśnienie tętnicze, choroby układu krążenia). Istnieją dwa rodzaje zwyrodnienia plamki żółtej – AMD suche (nie wysiękowe) i AMD mokre (wysiękowe). Sucha postać choroby, diagnozowana u około 90% pacjentów, ma zazwyczaj łagodniejszy przebieg, jednak nieleczona może prowadzić do rozwinięcia się AMD mokrego (wysiękowego).
Metody leczenia zwyrodnienia plamki żółtej AMD uzależnione są od rodzaju schorzenia. Leczenie suchej postaci zwyrodnienia plamki żółtej związanego z wiekiem (AMD) ma na celu spowolnienie progresji choroby i ochronę przed rozwojem postaci wysiękowej. W terapii suchego AMD stosuje się dietę bogatą w antyoksydanty, takie jak luteina, zeaksantyna i witamina C, które mogą pomóc spowolnić postęp AMD. Z kolei zwyrodnienie plamki żółtej AMD wysiękowe wymaga leczenia w trybie pilnym. Obecnie stosuje się iniekcje doszklistkowe (zastrzyki do oka) z preparatów anty-VEGF.
Dowiedz się więcej o diagnostyce i leczeniu chorób oczu w Centrum Lekarskim ALFA
zabiegów, diagnostyki oraz profilaktyki w Centrum Lekarskim ALFA
Wirtualny Spacer