Wady wzroku – rodzaje i sposoby ich leczenia

Czym jest wada wzroku?

Wada wzroku (inaczej: wada refrakcji) to zaburzenia poprawnego widzenia przedmiotów z bliska i/lub z daleka. Za złe lub niewyraźne widzenie w różnych odległościach odpowiada zaburzony mechanizm refrakcji oka, gdzie światło w oku ogniskuje się przed lub za siatkówką. Do najczęstszych wad wzroku należą: krótkowzroczność, dalekowzroczność, astygmatyzm oraz prezbiopia (starczowzroczność), która wynika z naturalnego procesu starzenia się ludzkiego organizmu. 

Centrum Korekcji Wad Wzroku w Centrum Lekarskim ALFA 

Jakie są przyczyny wad wzroku?

Niemiarowość oka lub oczu może mieć źródło w różnorodnych czynnikach, na wiele z nich w większości przypadków nie mamy znaczącego wpływu. Szczególnie dotyczy to sytuacji, gdy wady wzroku wynikają z uwarunkowań genetycznych. Podobnie, nie mamy wpływu na proces starzenia się organizmu, w wyniku którego dochodzi do pogorszenia akomodacji oka, czyli umiejętności dostosowywania się gałki ocznej do widzenia przedmiotów z bliska. 

Inne czynniki warunkujące rozwijanie się wad wzroku to m.in.:

• praca w środowisku niekorzystnym dla oczu (np. przed ekranem monitora),
• choroby współistniejące (np. cukrzyca),
• rozwijające się choroby oczu.

Jakie są najczęstsze rodzaje wad wzroku? 

Krótkowzroczność, potocznie „oko z minusową wadą wzroku” to jedna z najpowszechniejszych wad wzroku, która charakteryzuje się niewyraźnym widzeniem obiektów znajdujących się w oddali. W wyniku tej wady wzroku obraz powstaje przed siatkówką. Wada może wynikać z predyspozycji genetycznych, ale i szkodliwych czynników środowiskowych. W szczególności negatywny wpływ mają: długotrwałe przebywanie przed monitorem czy ekranem smartfonu, nieodpowiednia dieta i ograniczony czas spędzany na świeżym powietrzu. Obecnie, krótkowzroczność dotyka spory odsetek osób młodych lub dzieci. Krótkowzroczność koryguje się za pomocą okularów lub soczewek kontaktowych o ujemnych wartościach. 

Dalekowzroczność (nadwzroczność, hyperopia i hypermetropia), potocznie oko z plusową wadą wzroku czyli oko z plusem – wada wzroku polegająca na ogniskowaniu  się obrazu poza siatkówką. Dalekowidz ma problemy z wyraźnym widzeniem przedmiotów znajdujących się blisko. Zwykle predyspozycje do tej wady wzroku są dziedziczone, ale zdarzają się sytuacje, w których wada refrakcji, jaką jest dalekowzroczność rozwija się z powodu innych schorzeń, np. problemów z siatkówką lub w wyniku cukrzycy.  Wadę dalekowzroczności koryguje się za pomocą wypukłych szkieł sferycznych lub soczewek kontaktowych o dodatnich wartościach. 

Astygmatyzm to kolejna powszechnie występująca wada wzroku, która powstaje wskutek zniekształcenia rogówki oka, w wyniku czego widzimy niewyraźnie. Często występuje wspólnie z krótkowzrocznością lub dalekowzrocznością. Osoby z astygmatyzmem mają problemy z ostrym widzeniem przedmiotów – bez względu na ich odległość od oka i często skarżą się także na krzywienie się i deformację obrazu, kiepski kontrast i zaburzenia poczucia przestrzeni. Ponadto astygmatycy mrużą oczy dla poprawy widzenia i cierpią na bóle głowy.
Astygmatyzm jest wadą, którą możemy odziedziczyć po rodzicach lub nabyć podczas pracy w niekorzystnych dla naszych oczu warunkach. W celu skorygowania wady astygmatyzmu stosuje się cylindryczne soczewki okularowe lub toryczne soczewki kontaktowe. Bardzo ważne są przy tym regularne wizyty u okulisty i kontrolowanie wady.

Starczowzroczność (prezbiopia) to wada refrakcji, która pojawia się wraz z wiekiem, w wyniku procesu starzenia się organizmu. Mamy z nią do czynienia najczęściej po ukończeniu 40. roku życia i to niezależnie od tego, czy występowała wcześniej inna wada wzroku. Prezbiopię powoduje przede wszystkim stopniowa utrata przez oko zdolności do akomodacji – z wiekiem nasza naturalna soczewka staje się mniej elastyczna, co powoduje, że traci ona swoją zdolność do zmiany kształtu, w wyniku czego widzimy niewyraźnie lub nasze oczy dłużej dostosowują ostrość wzroku do oglądanego przedmiotu. Starczowzroczność koryguje się najczęściej za pomocą okularów korekcyjnych do bliży, nazywanych potocznie „okularami do czytania”. Dla osób z wadą wzroku, u których pojawiły się objawy starczowzroczności, dostępne są również okulary dwuogniskowe lub progresywne o dwóch mocach.

Jakie są sposoby korygowania wad wzroku?

Leczenie wad wzroku najczęściej obejmuje zastosowanie odpowiedniej korekcji okularowej lub soczewek kontaktowych o właściwie dobranej mocy optycznej. Okulista lub optometrysta rozpoznaje dany rodzaj nieprawidłowości na podstawie wywiadu środowiskowego oraz odpowiednich badań. Rodzaj i wielkość wady wzroku określa się dzięki refraktometrii, potocznie nazywanej komputerowym badaniem wady wzroku. 

Obecnie okulistyka dysponuje również metodami zabiegowymi, które mają na celu trwałe usunięcie wady wzroku. Są to m.in. refrakcyjna wymiana soczewki wewnątrzgałkowej. Zabieg polega na usunięciu soczewki własnej pacjenta i wszczep soczewki wieloogniskowej, co ma na celu zapewnienie dobrego widzenia do dali , bliży i odległości pośrednich bez konieczności używania okularów. 

W Centrum Lekarskim ALFA stosujemy nieoperacyjne metody leczenia wad wzroku (za pomocą okularów i soczewek kontaktowych) i operacyjne metody. Wykonujemy m.in. zabiegi korekcji wad refrakcji z wykorzystaniem soczewek fakijnych oraz soczewkowej korekcji wad wzroku RLE. A dzięki usługom naszego optometrysty diagnozujemy wady refrakcji i zajmujemy się doborem korekcji okularowej i soczewek kontaktowych.

Okulista Skoczów, Okulista Bielsko